Ziekteoorzaken: waar jij ziek door wordt

Waar wordt jij ziek van? Lees op deze pagina maar over de oorzaken van langdurige ziekte ofwel arbeidsongeschiktheid. Ga voor jezelf na welke risico’s je loopt en hoe jouw inkomensdaling daartegen nu wordt beschermd.

(Uit ‘Arbeidsongeschiktheid voor Dummies’, hoofdstuk 3, pagina’s 29 en 30 – en ‘Alles over je inkomen bij ziekte‘ – hoofdstuk 2).

Veel leefstijlfactoren veroorzaken een grotere kans op arbeidsongeschiktheid en overlijden. Maar niet altijd met de effecten die we in gedachte hebben. De belangrijkste leefstijlfactoren in Nederland die van invloed zijn op de ziekteverzuimstatistieken en overlijdensstatistieken staan in bovenstaand schema:

• Gewicht (overgewicht, obesitas en ondergewicht)
• Roken
• Drinken
• Bewegen

We leggen deze ziekteoorzaken achtereenvolgens uit, met opmerkelijke feiten…..

Gewicht

Vaak veroorzaakt slecht eten in combinatie met weinig bewegen overgewicht. Wil je weten of jij onder-, overgewicht of obesitas hebt? Check dan wat je BMI (Body Mass Index)  is, bijvoorbeeld via de link www.hartstichting.nl/gezond_leven/bmi_berekenen. LET OP, dit is slechts een indicatie. Veel wetenschappers stellen dat de BMI niet toepasbaar is op mensen die de 40 zijn gepasseerd of erg gespierd zijn.

We spreken over ondergewicht  wanneer je een BMI hebt van minder dan 18,5. Ondergewicht kan komen door een snelle stofwisseling of door een eetstoornis, maar ook door een onderliggende ziekte. Bij ondergewicht heb je een grotere kans op arbeidsongeschiktheid dan bij een normaal gewicht. Dat heeft niet alleen met je lichamelijke gezondheid te maken, het ondergewicht heeft ook vaak een psychische oorzaak die vervolgens arbeidsongeschiktheid veroorzaakt.

Overgewicht betreft een BMI van 25 tot 30. Een extreme vorm van overgewicht is obesitas. Daarvan is sprake bij een BMI van 30 of hoger. Werknemers met obesitas  verzuimen tweemaal meer dan het gemiddelde. Geschat wordt dat het verzuim hierdoor zo’n 10 procent verlies van de productiviteit veroorzaakt. En ongeveer 2 miljard euro kosten per jaar aan loondoorbetaling en sociale uitkeringen.​

Roken

Rokers verzuimen anderhalf maal vaker (gemiddeld 5 dagen meer per jaar) dan niet-rokers. Maar het maakt nogal verschil hoeveel je rookt. Tot 10 sigaretten per dag lijkt de stijging van het ziekteverzuim nog best mee te vallen. Daarboven stijgt het verzuim ongeveer 50 procent ten opzichte van de niet-rokers. De overlijdenskans neemt ook tientallen procenten toe.

Drinken

Werknemers met alcoholproblematiek  verzuimen twee tot zes keer vaker; een paar dagen en middellang verzuim (één tot drie weken) komen het vaakst voor bij deze groep. Maar helemaal niet drinken blijkt ook niet te helpen! Goed nieuws voor de liefhebbers van een lekker biertje of een goed glas wijn; 2 (voor vrouwen) of 3 (voor mannen) glazen per dag veroorzaakt minder verzuim! Helaas overlijdt deze groep gemiddeld wel wat eerder…

Bewegen

Bij te weinig bewegen spreken wij over bewegingsarmoede. Bewegingsarmoede is van grote invloed op het risico om arbeidsongeschikt te raken. Zeker als deze bewegingsarmoede gepaard gaat met overgewicht, veel roken en overmatig drinken. Een volwassene zou ten minste 5 dagen in de week minimaal 20 tot 30 minuten matig intensief moeten bewegen (fietsen, zwemmen, hardlopen enzovoort). Dat levert ook extra levensjaren op. Maar…teveel bewegen is ook niet goed.

In Nederland zijn er veel mensen die wel bewegen en hierbij lopen jaarlijks duizenden mensen een sportblessure  op. Veruit de meeste blessures ontstaan tijdens het voetbal, maar ook hardlopen en fitness nemen een groot aandeel voor hun rekening. Deze blessures kosten per jaar circa 1,4 miljard euro aan behandelingen en ziekteverzuim. De blessures ontstaan meestal in privétijd. Uit onderzoek is gebleken dat zonder sporten de kosten voor ziekteverzuim veel hoger zijn. Bewegen is gezond en zorgt voor vitale werknemers, als je er maar verstandig mee omgaat. Arbeidsongeschiktheid wordt ook veroorzaakt door lichte blessures die niet goed worden verholpen. Of waarbij de sporter onverantwoorde risico’s neemt door bijvoorbeeld overbelasting. Zo kan een lichte blessure verergeren en een lange periode van arbeidsongeschiktheid veroorzaken. Overigens, niet alle blessures resulteren in grijs verzuim

​Andere factoren die ziekteverzuim beïnvloeden

In hoofdstuk 3 van Arbeidsongeschiktheid voor Dummies komen ook aan de orde de invloed op verzuim van:

• Type arbeid
• Branche
• Bedrijfsomvang
• Beroep
• Bedrijfsongevallen
• Persoonlijke lichamelijke eigenschappen
• Persoonlijke psychische eigenschappen
• Geslacht
• Leeftijd
• Hoedanigheid
• Geografie